Wat wil jouw cul­tuur­pu­bliek van morgen? 300 studenten zoeken het voor je uit

Voor wie niet vertrouwd is met het concept: wat is een hackathon, en hoe verloopt die week bij Vives?

Emmanuel: "Een hackathon is een intensieve werkweek waarin een concrete uitdaging uit het werkveld wordt aangepakt. We doen dat met studenten uit verschillende technische opleidingen, zoals IT, bouw of elektromechanica, die in multidisciplinaire teams samenwerken. Op maandag starten we met inspiratiesessies over het thema en relevante technologieën of tools. Daarna krijgen de studenten hun concrete challenge en gaan ze brainstormen. Dinsdag tot donderdag werken ze aan hun oplossing met behulp van workshops rond businessmodellen, design thinking en pitching. We organiseren ook altijd een plaatsbezoek rond het thema. Deze keer aan Het Kunstuur in Roeselare, waar studenten een immersieve kunstervaring beleven en een blik achter de schermen krijgen van Joost Bourlon. Op vrijdag pitchen alle teams hun oplossing en businessmodel aan een externe jury."

Welk probleem staat centraal tijdens deze editie, en hoe gaan de studenten ermee aan de slag?

"De uitdaging komt uit de cultuursector zelf: hoe kan die in 2030 nog steeds een publiek bereiken, boeien en binden? Hoe ziet het cultuurpubliek van de toekomst eruit? Onze studenten gaan nadenken over hoe cultuurorganisaties zich kunnen aanpassen aan veranderende publieksgroepen en welke digitale innovaties daarvoor nodig zijn.” 

“De focus ligt op twee doelgroepen: de 30- tot 50-jarigen van nu, en jongeren tussen 15 en 20, die vandaag vaak weinig interesse tonen in cultuur. Hoe kunnen we hen aanspreken? Hoe kan technologie cultuurbeleving aantrekkelijker en toegankelijker maken? En hoe zorgen we er tegelijkertijd voor dat de 30- en 50-jarigen van nu nog altijd aangetrokken zijn tot cultuur als we digitale innovaties integreren?”

Waarom kozen jullie samen met Hub-C voor het thema ‘het cultuurpubliek van de toekomst’?

"We werken graag rond maatschappelijke relevantie. Als we merken dat er een reële uitdaging leeft, zoals het bereiken van nieuwe publieken in cultuur, dan willen we daar met studenten aan meewerken. De samenwerking met Hub-C is ontstaan na een bezoek aan onze House of AI, waar meteen een sterke inhoudelijke klik bleek. Dit is een kans om studenten te laten ervaren dat hun kennis impact kan hebben buiten de klas."

Wat maakt deze editie zo bijzonder voor jou en je collega’s? Wat onderscheidt ze van eerdere edities?

"Het is uitzonderlijk hoeveel enthousiasme dit thema oproept binnen onze opleidingen. Meestal zijn de uitdagingen technologisch of praktisch, maar dit gaat over iets waar studenten minder voeling mee hebben. Dat is net wat deze hackathon zo waardevol maakt. Onze studenten worden echt uitgedaagd om buiten hun bubbel te denken, nieuwe vaardigheden te leren, en te reflecteren over hun eigen relatie met cultuur. Het is nog nooit gebeurd dat zoveel opleidingshoofden en directeurs enthousiast zijn over een hackathonthema." 

Waarom is het volgens jou waardevol om studenten zich te laten buigen over zo’n complexe, toekomstgerichte vraag?

"Jongeren kijken anders naar de wereld dan wij. Ze hebben geen vast denkpatroon, geen professionele reflexen die hen beperken. Hierdoor zijn ze beter in ‘out of the box’ denken. Dat zorgt vaak voor verrassende oplossingen. Of juist voor oplossingen die zó voor de hand liggend zijn dat wij als volwassenen ze over het hoofd zien. Tijdens de week merken we hoe studenten eerst wat sceptisch zijn (‘wat moet ik met cultuur?’), maar daarna trots zijn op wat ze bereikt hebben. Ze leren niet alleen technische skills inzetten, maar ook samenwerken, pitchen en oplossingen bedenken die maatschappelijk impact hebben."

Kun je één of twee voorbeelden geven van sterke ideeën die uit vorige edities zijn voortgekomen?

“Onze studenten ontwikkelden onder meer een ‘Waze voor fietsers’, die realtime omleidingen geeft bij obstakels op fietspaden. Een andere groep bedacht een verplaatsbare gps-oplossing voor vrachtwagens in de haven van Antwerpen. Die laatste werd zelfs serieus overwogen door een CEO omdat het beter en goedkoper was dan wat zijn eigen team bedacht had. Dat is de kracht van frisse blikken."

Waarom is het volgens jou belangrijk dat jongeren nadenken over de cultuurbeleving en het cultuurpubliek van de toekomst?

"Omdat ze zélf dat publiek zijn. We moeten eerlijk zijn: als de jongeren afhaken dan is er geen cultuurpubliek van de toekomst. Jongeren moeten het gevoel hebben dat hun stem ertoe doet. Alleen door hen echt in cocreatie te betrekken kunnen we relevante oplossingen vinden. Dat geldt voor cultuurorganisaties, maar ook voor het onderwijs."

Wat zou je willen meegeven aan cultuurorganisaties die benieuwd zijn naar de resultaten van deze week?

"Ik hoop dat de sector zich laat inspireren door wat er uit deze week komt — en dat de beste ideeën ook echt worden opgepikt. Als onderwijsinstelling willen we verbonden zijn met de maatschappij. Daarom zijn deze vragen uit de sector zo waardevol voor ons."